pozytywnie do akcji

Pozytywnie do akcji. Wzmacnianie odporności psychicznej młodych strażaków

Positive to action. Strengthening the mental toughness of young firefighters

Druga edycja projektu z Programu Erasmus Plus, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej

Projekt jest kontynuacją poprzedniego „Stress-Resistants. Preventing professional burnout of Firefighters”, który potwierdził ogromną potrzebę wsparcia psychologicznego dla strażaków i uzupełnienia ofert edukacyjnej w przedmiotowym temacie. Projekt ma na celu stworzenie innowacyjnych metod wsparcia psychologicznego młodych adeptów sztuki pożarniczej poprzez wymianę doświadczeń uczestników organizacji i opracowanie programów warsztatów i innowacyjnych narzędzi edukacyjnych.

Czas trwania projektu: 01 stycznia 2024 – 31 grudnia 2025

Ukonstytuowane partnerstwo  z poprzedniego Projektu kontynuuje z sukcesem dalszą współpracę.

Wnioskodawca i Lider projektu: Fundacja Ponad Granicami, Węgrzce, Małopolska, Polska

Partnerzy:

  • Ochotnicza Straż Pożarna w Węgrzcach, Małopolska, Polska
  • Średnia Szkoła Semily, Liberecki Kraj, Czechy
  • Associazione Nazionale Vigili del Fuoco Sezione di Firenze, Włochy
  • Associazione Nazionale Vigili del Fuoco Sezione di Piza, Włochy

Partnerzy włączeni do współpracy:

  • Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej w Warszawie, Polska
  • Szkoła Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie, Polska
  • Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie, Polska 
  • Koło Gospodyń Wiejskich z siedziba w Węgrzcach, Polska 

Nad merytoryką projektu czuwają psycholodzy z krajów partnerskich, uprawnieni do pracy w służbach pożarniczych.
Za cele szczególe projektu postawiono sobie:

Badanie zmieniających się warunków i wpływu współczesnych zagrożeń na młodzież przygotowującą się do pracy w służbach pożarniczych, dostarczenie profesjonalistom nauczycielom/pedagogom/praktykom/ szkoleniowcom wiedzy na temat różnych podejść do edukacji w dziedzinie psychologii i wsparcia psychologicznego uczniów w krajach partnerskich, wzbogacenie oferty edukacyjnej o atrakcyjne i innowacyjne narzędzia, podnoszenie kompetencji zawodowych i społecznych uczestników projektu, wyjaśnienie technik defusingu, unfoldingu, debriefingu, permanentne wzmacnianie powstałego partnerstwa, promowanie wartości lokalnych i kultury lokalnej na arenie międzynarodowej. 

 W aktualnym projekcie podjęte zostaną następujące działania:

  • Wizyta studyjna partnerów połączona z międzynarodową konferencją poświęconej tematyce budowania odporności psychicznej strażaków
  • Produkcja audiobooka – wywiadu rzeka z ekspertami, psychologami, strażakami z krajów partnerskich
  • E – learningi 
  • Produkcja video edukacyjnego
  • Zorganizowanie międzynarodowych warsztatów/ Symalation Games we Włoszech

Powyższe instrumenty pozwolą na holistyczne ujęcie zagadnienia stresu, jego zapobiegania. Podnoszone będą istotne kwestie związane ze zdrowiem psychicznym i kondycją emocjonalną osób pracujących w pożarnictwie. Szalenie istotne jest dążenie do zmiany społecznej świadomości w kontekście pracy strażaków i ratowników, co winno przyczynić się do rozumienia, że są to ludzie z własnymi emocjami i potrzebami, a nie tylko bohaterowie w mundurach. „Strażak, zwykły człowiek, a dokonuje cudów” zwykliśmy mawiać. Nie zapominajmy jednak, ludzie, którzy pomagają innym, również potrzebują wsparcia i zrozumienia, a akceptacja, że każdy może odczuwać lęk czy potrzebę pomocy, jest ważnym elementem budowania świadomości psychologicznej.

Stąd podkreślanie konieczności dbania o zdrowie psychiczne oraz profilaktyki stresu i wypalenia zawodowego w tej dziedzinie jest niezmiernie istotne. Praca w sytuacjach kryzysowych i niebezpiecznych może być bardzo wymagająca psychicznie, dlatego ważne jest, aby młodzi pożarnicy i pracownicy tego sektora mieli dostęp do wsparcia psychologicznego i narzędzi, które pomogą im utrzymać zdrowie psychiczne w dobrej kondycji.
Mottem naszego projektu niech będzie przesłanie

„Przygotować najlepszych na najgorsze”

Tę myśl rozwijać będziemy na arenie międzynarodowej poszerzając horyzonty myślowe, przeprowadzając dyskusje tematyczne, wymieniając Know How, zgłębiając różne punkty widzenia, rozpracowując stres holistycznie i interdyscyplinarnie. Wszystko to odbywać się będzie na arenie międzynarodowej, promując jednocześnie kulturę lokalną i nasze małe Ojczyzny.

Fundacja Ponad Granicami wraz z Partnerami formalnymi i nieformalnymi skutecznie realizuje drugą edycje projektu o tematyce wypalenia zawodowego wśród młodych pożarników i wszystkich, którzy w tym sektorze pracują.

W założeniach drugiego Projektu są interesujące narzędzia do wypracowania: wizyta studyjna i międzynarodowa konferencja w Krakowie, e-learning i audiobooki w języku polskim, włoskim, czeskim i angielskim – wywiady rzeki ze strażakami i psychologami, a także działania związane z virtual reality. Zorganizowane zostaną również simulation games w Italii. Będziemy mieć do dyspozycji wyjątkowe narzędzie – poligon do ćwiczeń udostępniony przez włoską straż pożarną. To potężny teren, na którym znajdują się ruiny po trzęsieniu ziemi – dzięki nim będzie można symulować takie zdarzenia. Gruzy umieszczone są na poruszających się platformach, zatem odtwarzane warunki bliskie są tym realnym. Będziemy mieć też możliwość odtworzenia niektórych warunków atmosferycznych, np. silnego wiatru, deszczu czy śniegu.

W dzisiejszych czasach strażacy stawiają czoła niezwykle trudnym wyzwaniom podczas wykonywania swojej służby. Nie tylko muszą radzić sobie z fizycznym ryzykiem i niebezpieczeństwem podczas akcji ratowniczych, ale także często muszą zmierzyć się z wyzwaniem psychicznego obciążenia. Wypalenie zawodowe wśród strażaków jest zjawiskiem, które zasługuje na szczególną uwagę ze względu na jego potencjalne konsekwencje dla zdrowia psychicznego, efektywności zawodowej i ogólnego dobrostanu tych bohaterów, ich rodzin i społeczeństwa.

W ramach tego projektu zamierzamy zgłębić skomplikowany problem wypalenia zawodowego wśród strażaków, biorąc pod uwagę zarówno jego przyczyny, sam przebieg, jak i skutki. Chcemy zrozumieć, jakie czynniki mogą przyczynić się do tego zjawiska, jakie są jego indywidualne i organizacyjne aspekty, a także jakie strategie można wprowadzić, aby skutecznie zarządzać stresem zawodowym i minimalizować ryzyko wypalenia. Pragniemy również skupić się na promowaniu świadomości na temat problemu wśród młodych strażaków, społeczności strażackiej oraz dostarczyć praktyczne i innowacyjne narzędzia edukacyjne, które pomogą w prewencji i zarządzaniu wypaleniem zawodowym w tej niezwykle dla nas wszystkich ważnej grupie zawodowej.  

Naszym celem jest opracowanie konkretnych i skutecznych rozwiązań, które mogą być wdrożone na poziomie indywidualnym i instytucjonalnym, aby wspierać strażaków w utrzymaniu zdrowego balansu między wymaganiami ich zawodu a własnym dobrym samopoczuciem psychicznym.

Strażacy to niesamowici bohaterowie, którzy codziennie narażają swoje życie, aby chronić innych oraz ratować mienie w sytuacjach zagrożenia. Ich praca wymaga wyjątkowej odwagi, determinacji i poświęcenia. Jednakże, pomimo swojej niezwykłej postawy i profesjonalizmu, strażacy są narażeni na szereg wyzwań, w tym na ryzyko wypalenia zawodowego.

Burnout wśród strażaków stanowi istotny problem zdrowia psychicznego, który może poważnie wpłynąć na ich zdolność do wykonywania pracy, a także na ich ogólne samopoczucie i jakość życia. Praca w warunkach ekstremalnych, często związana ze stresem, presją czasu i niebezpieczeństwem dla życia, może prowadzić do chronicznego zmęczenia, poczucia wyczerpania emocjonalnego oraz zmniejszenia motywacji i zaangażowania w pracę.

Wypalenie zawodowe wśród strażaków może mieć szereg negatywnych konsekwencji, zarówno dla nich samych, jak i dla całej jednostki straży pożarnej. Osoby dotknięte tym syndromem mogą doświadczać pogorszenia stanu psychicznego i emocjonalnego, problemów zdrowotnych, trudności w relacjach osobistych oraz spadku wydajności zawodowej. Dla jednostki straży pożarnej natomiast, wypalenie zawodowe może oznaczać wzrost absencji chorobowej, obniżenie jakości świadczonych usług, utratę talentów oraz wzrost kosztów związanych ze zdrowiem i absencją pracowników.

Wobec powyższych wyzwań, niezwykle istotne staje się zrozumienie przyczyn i mechanizmów wypalenia zawodowego wśród strażaków, a także opracowanie skutecznych strategii prewencji i interwencji mających na celu jego redukcję i zarządzanie. Poprzez kompleksowe podejście, które uwzględnia zarówno czynniki indywidualne, jak i organizacyjne, oraz promowanie świadomości zdrowia psychicznego, dążymy do stworzenia środowiska pracy, które wspiera dobrostan psychiczny i profesjonalny rozwój strażaków, umożliwiając im kontynuację ich niezastąpionej służby społeczeństwu. Rezultaty projektu skierowane są do młodych adeptów sztuki pożarniczej, uzupełniając ofertę edukacyjną o innowacyjne narzędzia; a także do strażaków czynnych w służbie pożarniczej, po emerytowanych strażaków, którzy wracając myślami do dawnych akcji, dopiero teraz uświadamiali sobie, jak bardzo potrzebowali wsparcia w czasie, gdy te zdarzenia miały miejsce

Jednym z działań niniejszego projektu jest wizyta studyjna i konferencja międzynarodowa profilaktyki stresu i wypalenia zawodowego w szeregach straży pożarnej. Oba wydarzenia miały miejsce w Krakowie. Gród Kraka podejmował gości z całej Polski, z Czech i z Włoch.

Opis Konferencji  – w zakładce: …STRAŻAK, RATOWNIK, CZŁOWIEK….Konferencja międzynarodowa profilaktyki stresu i wypalenia zawodowego strażaków.

Nowe horyzonty w szkoleniach strażackich: Wirtualna rzeczywistość na ratunek służbom pożarniczym

Fundacja Ponad Granicami nawiązała współpracę z  Dr Michałem Litworowskim – CEO spółki NANO GAMES, CEO spółki Simprosoft, absolwentem Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie oraz London Buisness School. Firma specjalizuje się w programach VR.

Wraz z dynamicznym rozwojem technologii, sektor ratownictwa i straży pożarnej również podąża za nowoczesnymi rozwiązaniami, by sprostać coraz bardziej wymagającym wyzwaniom. Jednym z najbardziej innowacyjnych narzędzi, które zyskuje coraz większą popularność w szkoleniach strażackich, jest technologia wirtualnej rzeczywistości (VR).

VR oferuje strażakom możliwość symulacji realistycznych scenariuszy pożarowych i ratowniczych w kontrolowanym środowisku wirtualnym. Dzięki zaawansowanym systemom graficznym, dźwiękowym i interaktywnym, strażacy mogą doskonalić swoje umiejętności w zakresie walki z pożarami, ewakuacji poszkodowanych, obsługi sprzętu gaśniczego i wielu innych aspektów swojej pracy, bez konieczności narażania się na rzeczywiste niebezpieczeństwo.

Korzyści płynące z wykorzystania technologii VR w szkoleniach strażackich są liczne. Po pierwsze, symulacje wirtualne pozwalają na bezpieczne i kontrolowane środowisko do nauki, eliminując ryzyko obrażeń i uszkodzenia mienia, które często towarzyszy tradycyjnym szkoleniom terenowym. Po drugie, dzięki różnorodności scenariuszy, strażacy mogą trenować swoje umiejętności w różnych warunkach, od standardowych pożarów budynkowych po złożone akcje ratunkowe w warunkach ekstremalnych.

Ponadto, szkolenia VR umożliwiają szybką i efektywną ocenę postępów szkoleniowych, dzięki wbudowanym systemom monitoringu i analizy danych. Dzięki temu instruktorzy mogą dostosować programy szkoleniowe do indywidualnych potrzeb każdego strażaka, identyfikując obszary wymagające dalszego rozwoju.

Wirtualna rzeczywistość znajduje zastosowanie w różnych obszarach szkoleń strażackich. Na przykład, symulacje pożarowe pozwalają strażakom praktykować kontrolowanie ognia, techniki wejścia do budynków, poszukiwanie poszkodowanych i ich ewakuację. Ponadto, szkolenia VR mogą być wykorzystane do praktyki korzystania z różnych rodzajów sprzętu gaśniczego i ratowniczego, w tym węży gaśniczych, sprzętu oddechowego i narzędzi hydraulicznych.

Technologia VR w straży pożarnej to obszar, który powoli ewoluuje i rozwija się. Coraz więcej firm specjalizujących się w tworzeniu oprogramowania i sprzętu VR zainteresowanych jest współpracą z jednostkami straży pożarnej, aby dostarczyć coraz bardziej zaawansowane narzędzia szkoleniowe.

Początek formularza

W drugim dniu wizyty studyjnej uczestnicy mogli w takim szkoleniu brać aktywny udział. Za pomocą specjalnych gogli uczestnicy projektu mogli się przenieść do rzeczywistości wirtualnej symulującej np. scenerię wypadku samochodowego ze znaczną liczbą ofiar. Był to doskonały sposób, aby oswoić  się w jeszcze większym stopniu z czynnikami stresogennymi, zwłaszcza dla strażaków dopiero wstępujących w szeregi ratowników.

Młodzi adepci pożarnictwa byli oczarowani możliwościami, jakie daje VR. Stało się to podwaliną do budowania dalszych sieci współpracy i scenariuszy na kolejne działania FPG.

Jak w poprzednim projekcie, tak i teraz miał  miejsce blok kulturowy. Uczestnicy Projektu zwiedzali Gród Kraka, Kopalnię Soli w Wieliczce, a także Muzeum Auschwitz Birkenau. Na  poprzednich wyjazdach zwiedzano Florencję, Pizę i Pragę. Tym razem przyszedł czas na królewski Kraków. Miasto o bogatej historii i niezwykłym dziedzictwie kulturowym, przez wieki zachwycało i zachwyca po dziś dzień swoją magią i pięknem. Znany jako perła Polskich Zabytków, Kraków oczarował zwiedzających malowniczymi uliczkami, imponującymi budowlami i niepowtarzalnym klimatem.  Zwiedzanie Wawelu przywiodło na myśl historię, która przeplatała losy narodów z Polski, słonecznej Italii i Czech. Opowiedziane legendy i historie dodały zwiedzaniu niepowtarzalnego uroku i tajemniczości.

Na zakończenie pobytu w Krakowie zorganizowano uroczystą kolację wszystkich uczestników i zaproszonych Gości. Przybyli przedstawiciele samorządu terytorialnego z Zielonek i Węgrzc, Komendanci PSP i SA PSP, psychologowie, strażacy, lokalni działacze.  Serwowano dania wyśmienitej kuchni polskiej. Koło Gospodyń Wiejskich Przyjaciele Węgrzc czynnie włączyło się w organizację uroczystej kolacji, uświetniając ją wypiekami ciastek i ciasteczek domowej roboty. Najmłodsza grupa zaprezentowała Węgrzeckie stroje ludowe. Panie w strojach ludowych zachwyciły gości prezencją oraz opowieściami o historii ziemi Węgrzeckiej, którą ukochał Wyspiański, polski pisarz i malarz.

Wieczór uświetnił występ zespołu Fermata. Chór damsko – męski wyspecjalizowany w repertuarze klasycznym i sakralnym. Fermata ma na swoim koncie współpracę i występy ze znakomitymi krakowskimi artystami. Dla gości wykonali po mistrzowsku przeboje z lat 20 i 30. Niespodzianką było wykonanie przebojów dla gości z zagranicy: Volare/Toto Cutugno  dla Włochów i Malowany Dzbanek Haliny Vondrackowej dla Czechów.

Zachwytom nie było końca!  

To wyjątkowe spotkanie Partnerów Projektu w Polsce udowodniło, że wszystkie cele postawione przez organizatorów zostały osiągnięte. Ponownie potwierdzono, że rozwijanie międzynarodowej współpracy otwiera nowe horyzonty, pozwala wypracować nowe narzędzia umożliwiając w ten sposób poznanie różnych perspektyw oraz metod radzenia sobie ze stresem  wśród strażaków i ratowników.

W tym projekcie włączono do współpracy lokalne podmioty. Swoje zdolności organizacyjne zademonstrowali strażacy z OSP Węgrzce, działania FPG czynnie wspierały Panie Koła Gospodyń Wiejskich Przyjaciele Węgrzc.

Jednym z Credo Fundacji Ponad Granicami jest, „aby kontynuować misję zbliżania kultur i narodów, prowadzić dialog międzypokoleniowy ponad wszelkimi granicami, aby globalizacja nie pochłonęła naszych korzeni, naszych małych Ojczyzn….”

Ten cel został absolutnie w tym projekcie osiągnięty. Bowiem współpraca międzynarodowa i promocja lokalnych podmiotów są kluczowymi elementami budowania silnych i zrównoważonych społeczeństw. Poprzez budowanie mostów między narodami i promowanie lokalnej tożsamości, społeczności osiągają harmonię między globalizacją a zachowaniem swojej unikalności. Ten rodzaj współpracy międzynarodowej przyczynia się do wzrostu lokalnych podmiotów, wspierając ich rozwój, pozwala wyeksponować ich tożsamość na arenie międzynawowej. W ten sposób współpraca międzynarodowa i promocja lokalnych podmiotów pozwalają razem budować lepszą przyszłość dla wszystkich.

To grupa chórzystów szczególnie zainteresowanych repertuarem klasycznym i sakralnym, którzy spotykają się na dodatkowych próbach przygotowując nieco bardziej wymagający repertuar. Śpiewają głównie a capella. Chór koncertuje w kościołach oraz występuje podczas festiwali chóralnych. 

To grupa chórzystów szczególnie zainteresowanych repertuarem klasycznym i sakralnym, którzy spotykają się na dodatkowych próbach przygotowując nieco bardziej wymagający repertuar. Śpiewają głównie a capella. Chór koncertuje w kościołach oraz występuje podczas festiwali chóralnych.