Odbył się kolejny zagraniczny wyjazd studyjny w ramach realizowanego Projektu, który jest realizowany z Programu Erasmus Plus, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej. Tym razem były to warsztaty międzynarodowe dla przyszłych adeptów pożarnictwa. Uczestniczyli w nich Partnerzy formalni i nieformalni Projektu, zaproszeni Goście i Eksperci z dziedziny psychologii w służbach pożarniczych. Spotkania tym razem miały miejsce w Czechach (Szkoła Średnia Semily, Urząd Miasta w Semily, Poligon do ćwiczeń praktycznych, Komenda Straży Pożarnej w Turnowie).
Głównym elementem tego wyjazdu były warsztaty międzynarodowe zorganizowane dla uczniów i studentów pożarnictwa, z udziałem nauczycieli i ekspertów w tej dziedzinie. Każde szkolenie praktyczne, ćwiczenia praktyczne, a tym razem warsztaty międzynarodowe – winny odbywać się na specjalnie przygotowanym terenie – poligonie szkoleniowym, z odpowiednimi zabezpieczeniami technicznymi. Tak było i tym razem.
Miał miejsce również blok poświęcony czeskiej tematyce kulturowej, architekturze tego kraju, zagadnieniom dnia codziennego, kulinariom. Zwiedzano Semily, Turnov i Pragę.
Wśród zaproszonych Gości biorących udział w spotkaniach w Czechach byli : Komendant Wojewódzki Staży Pożarnej płk Jan Hadrbolec, płk Gregor Kovalsky, mjr Pawel Vitak, mjr Jan Pluchar, kpt Simona Kozlova psycholog czeskiej Straży Pożarnej, Jr Vaclav Vancura – kynolog, strażak, członek grupy USAR, top Sportman , Jr Jiri Kovalsi Grupa USAR, Adam Vondora Komendant Straży Pożarnej w Semili, Dan Cinovec ratownik medyczny, Jaroslav Tomka nauczyciel zawodu, Zbyszek Orzech Strażak w Skodzie Factory, Prodziekan Wydziału zdrowia Uniwersytetu w Pradze dr Hlavackova, psycholog PSP Katarzyna Mędrzycka z Polski , Psycholog PSP dr Bernardini z Włoch, Burmistrz Gminy Semili Pani Lenka Mlejnkova.
Wszyscy uczestnicy Projektu (Partnerzy, delegacje z poszczególnych krajów partnerskich, zaproszeni Goście i włączający się do działań w tracie realizacji tegoż, wstawili się entuzjastycznie w Semili. Rozpoczęcie spotkania i powitanie Gości odbyło się w Auli Urzędu Miasta Semily przez Burmistrza Gminy Panią Lenkę Mlejnkovą, która wyraziła ogromne zadowolenie i radość, że miasteczko jest miejscem spotkań międzynarodowych, a ona jako Burmistrz takie działania wspiera z ogromnym zaangażowaniem.
Następnie głos zabrali kolejno: Dyrektor Szkoły w Semili – Pan inż. bc. Peter Holubicka oraz Prezes Fundacji Ponad Granicami – Pani mgr Małgorzata Wencowska. Obydwoje wyrazili serdeczne podziękowania wszystkim za aktywny udział w Projekcie, za entuzjazm uczestników, szczególnie ludzi młodych, u których ten entuzjazm jest wręcz namacalny i bezgraniczny.
Kolejno głos zabierali: Pan Jan Hadrbolec – Regional Firefighters Director w Libereckim Kraju, Pan Daniele Senatori – Prezes włoskiego Stowarzyszenia Strażaków (Associazione Vigili del Fuoco del Corpo Nazionale ).
Obaj Panowie zgodnie podnieśli wagę i istotę omawianej w Projekcie tematyki. Sami, będąc już Strażakami z wieloletnim doświadczeniem, zdecydowanie podkreślili, jak ważne jest przygotowanie psychiczne Strażaków do ich pracy podczas akcji. Prezes Senatori wspomniał o aktualnie trwającej misji włoskich Strażaków w Libii. Mówił o powodzi, która przelała się przez libijską Dernę w niedzielę 10 września i zrównała z ziemią jedną czwartą 100-tysięcznego miasta. Zginęło tam ponad 5 tysięcy osób. Zatem przygotowanie psychologiczne strażaków, tym bardziej w międzynarodowym aspekcie, jest szalenie istotnym i potrzebnym działaniem w dniu dzisiejszym.
Pan Hadrbolec podniósł te same kwestie – istotę budowania świadomości psychologicznej Strażaków, poznawania mechanizmów obronnych, umiejętności radzenia sobie z trudnymi i nieprzewidywalnymi sytuacjami. Wspomniał, iż sam będąc uczestnikiem akcji ratunkowej w wypadku drogowym, ratował rodzinę uwięzioną w samochodzie. Byli ciężko ranni i jedna ofiara śmiertelna… małe dwuletnie dziecko – które zmarło na jego rękach! Obraz, który przewija się przez jego świadomość po dziś dzień! Pomimo, iż był uczestnikiem wielu szkoleń psychologicznych, przepracowywał sytuacje z profesjonalnymi psychologami, wszyscy uczestniczący w tej akcji strażacy mieli zagwarantowane wsparcie długoterminowe – nie jest w stanie totalnie zneutralizować przeżytej wówczas traumy… Toteż ceni inicjatywę Fundacji Ponad Granicami do tworzenia tego rodzaju Projektów. Sam bardzo chętnie zadeklarował uczestnictwo w działaniach i czyni to z ogromnym zaangażowanie zawodowym i osobistym.
Następnie głos zabrała Pani Dr Eva Hlavackova z Uniwersytetu w Pradze, będąca jednocześnie lekarzem medycyny. Przybliżyła odpowiedź na pytanie czym jest stres. Jego psychosomatyczne skutki, perturbacje, jakie wywołuje w naszym organizmie. Stres stanowi wielkie obciążenie dla istoty ludzkiej, przychodzące nieprzewidywalnie w chwilach, kiedy narażeni jesteśmy na czynniki stresogenne. Pani Hlavackova zajmuje się studiowaniem stresu jako zjawiska z różnych perspektyw (medycznej, fizjologicznej, psychologicznej, społecznej, etc.).
W dalszej części odbyła międzynarodowa dyskusja na temat dobrych praktyk radzenia sobie ze stresem w poszczególnych krajach partnerskich. Omówiono różnorakie scenariusze budowania odporności, poruszono naukowe badania międzynarodowe zajmujące się przedmiotową tematyką, oceniono przydatność wypracowanych w Projekcie rezultatów. Nota bene, rezultatów wypracowanych wspólnie przez Partnerów Projektu. Do dyskusji włączyli się czynnie nauczyciele zawodu z poszczególnych krajów, dążąc do podniesienia oferty edukacyjnej w swoich szkołach. Edukatorzy i szkoleniowcy doceniali ujęcie tematu budowania odporności na stres w aspekcie międzynarodowym, co zdecydowanie pozwala na poszerzenie ich horyzontów wiedzy merytorycznej i podniesienie kompetencji zawodowych. W dyskusji chętnie zabierali głos młodzi adepci sztuki pożarniczej. Zgłębiali w ten sposób permanentnie tajniki wiedzy o stresie, umiejętność przeprowadzania refleksji nad samym sobą, efektywnego zarządzania czasem i informacjami, nabywali umiejętność podnoszenia swoich kompetencji osobistych i przyszłych zawodowych. To wszystko w celu budowania ich odporności psychicznej w aspekcie osobistym, psychologicznym, społecznym, fizycznym i zawodowym. Kwestia zapobiegania wypaleniu zawodowemu w Służbach Pożarniczych została przedyskutowana w aspekcie międzynarodowym, interdyscyplinarnym i holistycznym.
Drugiego dnia pobytu w Semili odbyły się całodniowe warsztaty międzynarodowe, z włączeniem do działań wszystkich osób i podmiotów z dnia pierwszego.
Przygotowano kilka scenariuszy do przeprowadzenia symulacji. Pierwszym, dla każdego z Partnerów Projektu, były wysokościowe działania interwencyjne.
Zespoły interwencyjne z poszczególnych krajów musiały poradzić sobie z transferem pomiędzy piętrami budynku, gdzie jeden członek zespołu uległ niespodziewanemu upadkowi, upadając na betonowe podłoże. Należało oprócz sprawnie przeprowadzonej akcji ratunkowej, udzielić również pomocy medycznej koledze i zabezpieczyć go.
Drugim scenariuszem była konieczność interwencji w budynku, z którego należało uratować poszkodowaną osobę tam znajdującą się. Grupy ratownicze działały w goglach symulacyjnych, które zniekształcały obraz i przestrzeń (gogle symulacyjne – stan po spożyciu alkoholu, środków psychotropowych i narkotyków, stan wyczerpania psychofizycznego).
Kolejnym scenariuszem było otwarcie mieszkania, w którym doszło do tragedii rodzinnej. Interweniować miała grupa ratownicza, wtedy doszło do strzelaniny i został przypadkowo postrzelony Strażak. I tutaj też należało przeprowadzić akcję ratunkową, ale dodatkowo udzielić pomocy rannemu koledze. Wystąpił czynnik stresogenny podwojony.
Lunch odbył się w formie pikniku w pobliskim Parku Ostrov. Nastąpiła chwila relaksu i degustacja lokalnej kuchni. Sielski nastrój niespodziewanie został przerwany. Do grupy strażaków podbiegła rozhisteryzowana i totalnie przestraszona kobieta, która błagała ratowników o pomoc, gdyż w pobliskiej rzeczce utopiło się dziecko. Informacja zelektryzowała wszystkich obecnych na pikniku. Sytuacja była bardzo poważna i napawała ogromnym lękiem, tym bardziej realistyczna, gdyż w wyjeździe do Czech brał udział 4 miesięczny Ignaś z Polski. W momencie przekazania tragicznej informacji wózka z Ignasiem nigdzie nie było…Wszyscy obecni strażacy i ratownicy medyczni natychmiast podbiegli w stronę rzeki. Zobaczyli wózek…na szczęście to nie był wózek Ignasia…Na brzegu rzeki dostrzeżono przewrócony wózek, a w wodzie dziecko (lalkę). Natychmiast przestąpiono do działań ratowniczych. Wyłowiono manekina i przystąpiono do reanimacji. Należało zająć się również matka dziecka. Początkowo działano pod ogromną presją (wysoka realistyczność zdarzenia) i bez podziału na grupy narodowościowe.
Kolejnym scenariuszem był wypadek drogowy dwóch samochodów osobowych, w którym pasażer jednego z aut został poważnie ranny i trzeba było go wydobyć z wraku i udzielić pomocy medycznej. Należało użyć sprzętu pneumatycznego, rozcinającego karoserię auta. Aut do działań symulacyjnych użyczyła Firma Skoda, wnosząc w ten sposób swój wkład w Projekt.
Ostatnia z przygotowanych symulacji była niezwykłym i traumatycznym wydarzeniem. Symulowała zdarzenie masowe: ciężarówka przewożąca grupę pracowników uderzyła w grupę uczniów stojących na przystanku autobusowym. Brali w niej udział wszyscy uczestnicy Projektu. Ratownicy kolejno przybywali na miejsce zdarzenia. Należało utworzyć sztab dowodzeniowy, zaplanować kolejność działań, ustalić Triage, zabezpieczyć poszkodowanych i teren wypadku.
Uczestnicy symulacji nie mieli wglądu wcześniej do scenariuszy. Każda dyspozycje do działań przyjmowali jako dyspozycję do wyjazdu/meldunek (jak odbywa się to w rzeczywistości).
Po symulacjach odbyła się część dyskusyjna, z precyzyjnym omówieniem napotkanych trudności, oceną merytoryczną działań przez ekspertów, wypowiedzi wszystkich uczestników akcji, w szczególności doznań psychicznych, jakich wówczas doświadczyli . Dyskusje prowadziła psycholog czeskiej PSP kpt. Pani Simona Kozlowa. Pani psycholog omawiała poszczególne reakcje stresowe, sposoby na ich rozładowanie, przedstawiła techniki pozwalające na niwelację stresu. Przedstawiła koncepcję łagodzenia stresu poprzez aktywację splotów nerwowych parasympatycznych.
Na koniec zamknięcia drugiego dnia Projektu wszyscy (mimo zmęczenia) jednogłośnie stwierdzili, iż działania takie są jako absolutnie pożądane, wnoszą ogromną wartość w życie zawodowe nie tylko uczniów, ale i samych strażaków. Dodatkowo aspekt międzynarodowy podnosi wartość dodaną tegoż.
Kolejne dni upłynęły na poznawaniu historii i kultury czeskiej, zwiedzano Pragę i Liberec. W Libercu zwiedzano JRG, dyskutowano o procedurach i technikach stosowanych w ratownictwie wysokościowym i chemicznym, omówiono system Cobra i zasady pracy w KOPIS.
W Pradze poznawano perły jej architektury : Zamek Wyszehradzki, Most Karola, Katedrę św. Vita, Ogrody Pałacowe, Rynek Starego Miasta, Żydowskie miasto Josefov, Wieżę Ratusza Staromiejskiego, Dom Miejski, rzeźby Davida Cernego. Delektowano się niepowtarzalną atmosferą czeskiej Stolicy i kosztowano specjałów jej kuchni.
